کاربردها و ویژگی‌های هیدروفلوریک اسید
همانطور که از نام این اسید پیداست عضوی از خانواده کربوکسیلیک اسیدها بوده است اما با این حال قدرت اسیدی بسیار ضعیفی دارد. از طرفی با وجود اینکه قدرت اسیدی بسیار پایینی دارد بسیار سمی بوده و نباید به هیچ عنوان در تماس با پوست دست انسان قرار بگیرد. از این اسید به نام‌های دیگری چون فلوراین یاد می‌کنند به این دلیل که در اصل فلوریک اسید یک فلوراید هیدروژن در آب بوده است.
هیدروفلوریک اسید (Hydrofluoric acid) در آب و بسیاری از حلال‌های آلی انحلال پذیری دارد، اما این میزان انحلال در ترکیباتی چون اتر به مراتب بسیار کمتر از سایر ترکیبات بوده ، هیدروفلوریک اسید همانند سایر اسیدها بوی بسیار تند و تیزی دارد و به صورت گاز سفید رنگی بوده که زمانی که با آب ترکیب شود قدرت اسیدی آن ضعیف‌تر خواهد شد.
جدول ویژگی‌های ساختاری هیدروفلوریک اسید
| نام ماده شیمیایی | هیدروفلوریک اسید_ Hydrofluoric acid |
| فرمول شیمیایی | HF |
| جرم مولی | 20.0063 g/mol |
| نقطه جوش | 19.5 °C |
| نقطه ذوب | -83.55 °C |
کاربردها و ویژگی‌های هیدروفلوریک اسید
- از این اسید هم در بخش صنعتی و هم در بخش غیر صنعتی استفاده می‌شود.
- به دلیل داشتن خاصیت اسیدی از آن در تهیه و ساخت انواع پاک‌کننده‌ها استفاده می‌کنند.
- در آزمایشگاه‌های مواد شیمیایی از هیدروفلوریک اسید به عنوان یک ماده کاهنده و اکسید کننده استفاده می‌کنند.
- در بسیاری از محلول‌های صنعتی از آن به عنوان حلال استفاده می‌شود.
- در بخش تصفیه آب در تصفیه خانه‌ها از هیدروفلوریک اسید به عنوان یک گندزدایی کننده استفاده می‌شود.
- هیدروفلوریک اسید را درپالایشگاه‌های نفت خام استفاده می‌کنند.
- این اسید را می‌توان در ترکیباتی چون تفلون، فرن و فلوئوروکربن‌ها پیدا کرد.
- برای تولید کربنات مصنوعی از هیدروفلوریک اسید استفاده می‌شود.
- به دلیل خاصیت سمی و اسیدی که دارد از آن در تولید سم حشره کش استفاده می‌شود.
- از هیدروفلوریک اسید در ساخت فلوراید استفاده می‌شود.
- یکی از پرکاربردترین استفاده‌ها از این اسید، در صنایع شیشه سازی بوده است، در بخش حکاکی روی شیشه از این اسید به وفور استفاده می‌شود.
نکات ایمنی در حین کار با هیدروفلوریک اسید
هیدروفلوریک اسید یک ماده سمی، اسیدی بسیار خطرناک بوده است، به همین دلیل توجه به نکاتی که در ادامه عنوان خواهد شد حائز اهمیت است.
- این ماده به قدری سمی و خطرناک است که اگر با پوست دست تماس داشته باشد باعث سوختگی‌های شدید و زخم‌های بسیار عمیقی می‌شود، ابتدا باید برای کار با هیدروفلوریک اسید از دستکش‌های مخصوص کار استفاده کرد اما در صورت تماس با پوست دست بهتر است به پزشک مراجعه کنید.
- اگر بخار و گاز متصاعد شده از این اسید با چشم برخوردی داشته باشد و یا از طریق هوا استنشاق شود ممکن است خطرات جبران ناپذیری را به همراه داشته باشد، حتما برای کار با آن از عینک محافظ و ماسک‌های فیلتر دار استفاده شود.
- زمانی که به پوست دست برخورد کند ممکن است در همان لحظه تغییری ایجاد نشود اما در اصل در زیرپوست منجر به تخریب بافت‌ها خواهد شد و بعد از گذشت چند ساعت به مرور زمان آثار سوختگی به روی دست پدیدار می‌شوند.
چگونه باید از هیدروفلوریک اسید نگهداری کرد؟
هیدروفلوریک اسید را به هیچ عنوان نباید در معرض نور خورشید قرار داد و به دلیل اینکه این اسید با اکسیژن و شیشه ممکن است واکنش شیمیایی نشان دهد، در ظروف پلاستیکی که مات باشد و نور از آن عبور نکند نگهداری می‌شود.
گاز متصاعد شده از آن به قدری سمی خواهد بود که ممکن است فردی در صورت استنشاق آن به طور آنی ایست قلبی کند.
منبع:
